İsveçrənin buzlaqları 2024-cü ildə isti yay səbəbindən orta səviyyədən çox əriyəcək.

Qaynarinfo "Reuters"ə istinadən xəbər verir ki, İsveçrə buzlaqları bu il yorucu isti yay səbəbindən orta tempdən daha sürətli əriyir.

GLAMOS monitorinq resursunun məlumatına görə, bu ilin əvvəlində qlasioloqlar Alp dağlarında bol qış və yaz qarının yağmasına seviniblər. Mütəxəssislər ümid edirdilər ki, bu, çoxillik əhəmiyyətli dırmaşmalara və ya hətta buz itkisinə son qoymağa işarə edəcək. Bununla belə, avqustda alimlər ölkə üzrə rekord buz itkisini qeydə alıblar - bu yay ayında hətta Aleç buzlaqının üstündə yerləşən 3571 metr hündürlükdə olan Jungfraujoch stansiyasında orta temperatur sıfırdan bir neçə dərəcə yuxarı olub.

Ümumilikdə, İsveçrə buzlaqları bu il öz həcminin 2,5%-ni itirib, GLAMOS bildirir ki, bu da son onilliyin orta göstəricisindən yüksəkdir.

"Narahatlığım odur ki, buzlaqlar üçün mükəmməl bir il, qışda bol qar, kifayət qədər sərin və yağışlı yaz olsa da, yenə də kifayət etmədi. Bu il də müşahidə etdiyimiz tendensiya davam edərsə, İsveçrə buzlaqları üçün fəlakət olacaq", deyə GLAMOS-un direktoru Matthias Huss bildirib.

Bu il buz itkisini sürətləndirən amillərdən biri də Saharadan gələn toz olub. Buz təbəqələrinə qəhvəyi və ya çəhrayı rəng verir ki, bu da onların günəş işığını əks etdirmə qabiliyyətini azaldır.

Huss tərəfindən sosial mediada yerləşdirilən fotoşəkillərdə buz təbəqələrinin arasından keçən palçıqlı axınlar o qədər nazikdir ki, daşlar və çınqıllar görünür.

"Alp dağlarında buzlaqların yarısından çoxu iqlim dəyişikliyinin temperaturun qlobal orta göstəricidən təxminən iki dəfə artmasına səbəb olduğu İsveçrədədir. Ötən həftə İsveçrə hökuməti iki ölkə arasında əriyən buz silsilələri sərhədi düzəldən su hövzələrini dəyişdirdiyi üçün İtaliya ilə sərhədinin hissələrinə yenidən baxılmasını təsdiqlədi", deyə "Reuters" yazıb.

İstixana qazı emissiyaları artmağa davam edərsə, 2100-cü ilə qədər Alp buzlaqlarının hazırkı kütləsinin 80%-dən çoxunu itirəcəyi gözlənilir.

"Bu ilin əvvəlində Avropanın əsas insan haqları məhkəməsi qərar verdi ki, İsveçrə iqlim dəyişikliyinin təsirlərini cilovlamaq üçün səy göstərmir. İsveçrə hökuməti bunu inkar edir", deyə nəşr qeyd edir.

Qeyd edək ki, İtaliya və İsveçrə buzların əriməsi səbəbindən ümumi dövlət sərhədinin bir hissəsini yenidən çəkməyə hazırlaşır. Xüsusilə də İsveçrə Federal Şurası xəritədə dəyişikliyə səbəb olacaq razılaşmanı təsdiqləyib. Eyni zamanda, İtaliya sərhəd tənzimlənməsini yekunlaşdırmaq mərhələsindədir və imzalandıqdan sonra dəyişiklik ratifikasiya olunacaq.

Məsələ burasındadır ki, ümumi sərhəd Alp zirvələrindən keçir, lakin buzlaqların əriməsi tarixən müəyyən edilmiş sərhədi dəyişib. Bu onunla əlaqədardır ki, bir sıra yerlərdə Alp sərhədi suayrıcı və ya buzlaqların silsiləsi xətləri ilə müəyyən edilir, lakin onlar əridikcə sərhədi onlarla əvəz edərək hərəkət edə bilirlər.